ภาวะโลหิตจาง (Anemia)
ภาวะโลหิตจาง หมายถึง การที่ปริมาณเม็ดเลือดแดงและฮีโมโกลบินลดลงจากปกติ เกิดจากหลายสาเหตุ โดยปกติแมวมีปริมาณเม็ดเลือดแดงน้อยกว่าสุนัข ดังนั้นการประเมมินภาวะโลหิตจางในแมว ควรกระทำอย่างเป็นขั้นตอน จากการสอบถามประวัติอาจทำให้ทราบว่าแมวมักเหนื่อยง่ายหลังการออกกำลัง เมื่อตรวจร่างกายแมวจะพบว่า เยื่อเมือกซีด, จังหวะการเต้นของหัวใจเร็วกว่าปกติ
สาเหตุ
โลหิตจางมีสองแบบคือ Regenerative และ Non-Regenerative
1. แบบ regenerative anemia หรือโลหิตจางแบบที่ร่างกายมีการตอบสนอง(สร้างเม็ดเลือดทดแทน) มีมีสาเหตุมาจากการเสียเลือดหรือมีการแตกของเม็ดเลือดแดง
- การสูญเสียเลือด เช่นการผ่าตัด หรืออุบัติเหตุ พยาธิในทางเดินอาหาร แผลในทาเดินอาหาร
- เม็ดเลือดแดงแตก เช่นพยาธิในเม็ดเลือด, ปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกัน ,ผลของสารเคมีหรือยาบางชนิด ,เม็ดเลือดแดงแตกในลูกแมวจากการกินนมน้ำเหลิองจากแม่ที่มีหมู่เลือดคนล่ะหมู่
2. แบบ non - regenerative anemia หรือโลหิตจางแบบที่ร่างกายไม่มีการตอบสนอง มีสาเหตุมาจากการสร้างเม็ดเลือดแดงลดลง ซึ่งมีสาเหตุต่างๆเช่น
- ความผิดปกติของไขกระดูก เช่นมะเร็งในไขกระดูก
- การขาดฮอร์โมน erythropoietin กรณีไตวาย
- ภาวะขาดสารอาหาร
- การติดเชื้อเรื้อรัง
- เนื้องอกหรือมะเร็ง
การวินิจฉัย
- จาการสังเกตุอาการ เหนื่อยง่ายหลังออกกำลังกาย หายใจหอบ
- ประวัติการเลี้ยงดู และโรคที่ผ่านมา เช่นการมีเห็บหมัดซึ่งเสี่ยงต่อพยาธิในเม็ดเลือด
- การตรวจร่างกาย เยื่อเมือกซีด
- การตรวจเลือด ค่าเม็ดเลือดแดง ต่ำกว่าปกติ
หมายเหตุ
- สีของเยื้อเมือกแมวจะสีอ่อนกว่าในสุนัข
- กรณีโลหิตจางแบบมีการตอบสนองนั้น อาจต้องรอ 5-6 วันก่อนที่จะมีการตอบสนองต่อการเสียเลือด
การรักษา
- รักษาที่สาเหตุ
- ถ่ายเลือดในกรณีที่เกิดโลหิตจางแบบเฉียบพลัน หรือรุนแรง
- การฉีดออร์โมน erythropoietin เพื่อกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง เช่นในกรณีไตวาย