ภาวะท้องเสีย : Diarrhea
คือภาวะที่ถ่ายเหลวกว่าปกติ และจำนวนครั้งในการถ่ายมากกว่าปกติ เป็นผลมาจากการมีปริมาณน้ำในอุจจาระมากกว่าปกติ แบ่งได้เป็น 4 ประเภท
- Osmotic diarrhea : มีสาเหตุมาจากลำไส้ไม่สามารถดูดซึมสารอาหารได้เท่าปกติ ทำให้มีปริมาณน้ำที่ไม่ถูกดูดวึมในลำไส้มากตามไปด้วย ซึ่งโดยมากมีสาเหตุมาจาก การได้รับอาหารมากเกินไป การย่อยหรือการดูดซึมอาหารผิดปกติ หรือการเกิดโรคของเยื่อบุลำไส้ ท้องเสียแบบนี้สามารถหยุดได้โดยการงดอาหาร
- Secretory diarrhea : มีสาเหตุมาจากการหลั่งสารน้ำมากกว่าปกติเข้าไปในลำไส้ ซึ่งมักมีสาเหตุมาจาก สารพิษที่เชื้อแบคทีเรียสร้าง, ยาหรือสารเคมีบางอย่าง ท้องเสียชนิดนี้จะไม่หยุดแม้ว่าจะมีการอดอาหารแล้วก็ตาม
- Alterer permeability (exudative) diarrhea : มีสาเหตุมาจากโรค หรือความผิดปกติที่ทำลาย หรือทำให้เยื่อบุทางเดินอาหารเสียหาย ทำให้การย่อยและการดูดซึมอาหารผิดปกติและยังทำให้เซลของผนังลำไส้มีช่องว่างจนจนเกิดการรั่วของของเหลวและสารประกอบต่างๆเข้ามาในทางเดินอาหาร จนทำให้เกิดท้องเสีย
- Altered mobility diarrhea : เกิดจากการเคลื่อนไหวของลำไส้ผิดปกติไปจากเดิม ทำให้สัตว์เกิดอาการท้องเสียเนื่องจากการดูดซึมของเหลวในลำไส้ลดลง
นอกจากนียังสามารถแบ่งกลุ่มอาการท้องเสียจากระยะเวลาและอาการได้ดังนี้
- Acute diarrhea : ท้อเสียเฉียบพลัน ระยะเวลาที่แสดงอาการน้อยกว่า 2-3 อาทิตย์
- Chronic diarrhea : ท้องเสียเรื้อรัง ระยะเวลาที่แสดงอาการมากกว่า 2-3 อาทิตย์
- Serious diarrhea : ท้องเสียรุนแรง คือภาวะท้องเสียที่ทำให้น้ำหนักตัวลดลงไปมากกว่า 10% มีภาวะขาดน้ำมากกว่า 3-5% มีเลือดปน ใฃมีการเสียสมดุลของแร่ธาตุในร่างกาย มีไข้สูงมากกว่า 104 F
- Small bowel diarrhea : มีการถ่ายประมาณ 2-4 ครั้งต่อวัน ปริมาณอุจจาระเพิ่มขึ้น อาจมีสีคล้ำและเหนียว โดยไม่มีมูก น้ำหนักตัวลดลง แต่ไม่ปวดท้องเวลาถ่าย
- Large bowel diarrhea : มีการถ่ายมากกว่า 4 ครั้งต่อวัน แต่น้ำหนักตัวไม่ลดลงปริมาณอึไม่เพิ่มขึ้น (อาจน้อยกว่าปกติได้) อาจมีเลือดสดๆปนออกมา อาจมีมูกหรือไม่มีมูกก็ได้ แต่สัตว์จะแสดงอาการปวดเวลาถ่าย